بر بساط نکته‌دانان...

دخترم کلاس دوم است و همه روزه گزارشی از کارهایش را به مدرسه میدهد که یکی از آنها مسواک زدن است. گاهی فقط برای این که در دفتر روزانه‌اش نوشته شود که مسواک زده، مسواک می‌زند به گونه‌ای که یک دقیقه هم طول نمی‌ کشد. به این رفتار او فکر می‌کردم که دیدم گاهی خودم هم همین طور هستم یعنی خیلی با عجله مسواک می‌زنم و گاهی چند ثانیه بیشتر نمی‌شود و دیدم که علتش فقط این است که به لحاظ روانی نمی‌توانم بدون مسواک زدن بخوابم و این کار روان مرا آسوده می‌کند بدون این که واقعا کار مفیدی کرده باشم. همین اتفاق در مورد شستن دست قبل از غذا نیز گاهی تکرار می‌شود. با کمی دقت دیدم که ما گاهی در نماز و روزه و سایر عبادات نیز همین طور عمل می‌کنیم یعنی یک فشار درونی که بیشتر روان‌‌شناختی است تا ناشی از ایمان و باورهای استوار دینی،باعث می‌شود که ما با عجله نمازی بخوانیم فقط برای این که  نماز خوانده باشیم. و اگر نخوانیم فشار روانی و نگرانی آزارمان می‌دهد امام صادق در روایتی می‌فرمایند گاهی انسان چنان به نماز و روزه‌اش خو می‌گیرد که از رها کردنش وحشت می‌کند و توصیه می‌کنند که «فریب چنین نماز و روزه‌ای را نخورید». دین‌داری چیز دیگری است. هر عمل عبادی باید انتخاب شود آن هم انتخابی آگاهانه .

حدیث امام را می‌توانید در میزان الحکمة حدیث 10194 ببینید.