سفارش تبلیغ
صبا ویژن

ما و نقش های ما

اشاره به چند خبر:

مدتی پیش یکی از مراجع بزرگوار تقلید درباره روزنامه بهار فرمودند که درباره روزنامه بهار نباید به توقیف اکتفا شود.

مدتی بعد جناب آقای‌ سید احمد خاتمی‌ هم از روی دست ایشان نگاه کرد و گفت که درباره روزنامه آسمان نباید به توقیف اکتفا شود.

یک خطیب جمعه گفت که موسوی و کروبی، محارب و فلان هستند و باید اعدام شوند و حالا هم به لطف نظام زنده‌اند.

یک نماینده مجلس هم همان طور مدعی‌شد که باید اعدام شوند و .... 

سه سال پیش و البته امسال برخی‌ از مراجع بررگوار بدون آن که استنادی فقهی‌ داشته باشند یا فتوای صریحی به حرمت بدهند پخش یک سریال و یک فیلم درباره حضرت عباس(ع) را به مصلحت ندانستند.

یکی‌ از سرداران سپاه درباره مجوز دادن به آثار صادق هدایت و رمان کلنل نوشته محمود دولت آبادی هشدار داد.

گروهی‌ از مداحان گفتند که مانع پخش فیلم رستاخیر می‌شوند.

از آن جالب تر این است که مداحان مدعی شده اند در این فیلم واقعه عاشورا تحریف شده است. (یعنی مشکلی که از اساس به همت همین قشر زحمت کش به وجود آمده است و آخرین ورژن‌ آن را هم محرم امسال در تلویزیون دیدم و در وبلاگ نوشتم)

این مشت که نمونه خروارهاست اتفاقی است که همه روزه در کشور ما می افتد. همه ما دوست داریم در نقشی ایفای نقش کنیم که به ما ربطی ندارد. خطیب جمعه حکم قضائی صادر می‌کند و سپاهی به فرهنگ ورود می ‌کند.

گمان می‌کنم ریشه بخشی‌ از مشکلات ما اینجاست. 


از مجاز تا حقیقت

مدت زیادی در گوگل پلاس، وقت هدر می‌دادم. چند روز پیش هم یکی از دوستان لینکی فرستاده بود از فیس بوک. نشد که باز شود و سیستم پیغام داد که باید عضو شوی و عضو شدم. فعلا هم در آن صفحه ساخته شده چیزی نمی‌نویسم و فقط می‌خوانم.

عجیب جایی است این فضای مجازی. همین‌طور که می چرخیدم چشمم خورد به صفحه مهدی نصیری. می‌توان گفت مهدی نصیری شاید الان نان زندگی‌اش را هم از مخالفت با مدرنیته درمی‌آورد. ولی در فیس‌بوک که شاید مدرن‌ترین پدیده روزگار ما باشد عضو است. در همین فیس‌گردی‌ها صفحه‌ای دیدم با عنوان احقرکلاب آل ‌الله.متعلق به یکی از ضد‌سنی‌های دو آتشه که هم ضد سنی است و هم می‌شود گفت مخالف جمهوری اسلامی. حزب‌اللهی‌ هم که تا بخواهی در فیس‌بوک و پلاس ریخته است. و کذلک آخوند و مذهبی و دختران مسلمان بی‌حجاب و خیلی بی‌حجاب و البته باحجاب و خیلی باحجاب هم همین‌طور.

دنیای مجازی همه این آدم‌های ضد و نقیض را دور هم جمع کرده است. هر چند گاهی یکدیگر را بلاک هم می‌‌کنند و به هم فحش می‌دهند ولی به اقتضای ذات این شبکه‌ها مجبورند که تحمل کنند. بماند که پاره‌ای از این افراد هستند که دلشان می‌خواهد با مخالفین خودشان مرتبط باشند و می‌توانند در این دنیای خاص باز هم به اقتضای ذات این شبکه‌ها بدون آن که توجه کسی را جلب کنند ارتباط داشته باشند. ارتباطی که دنیای واقعی اجازه آن را نمی‌دهد. گروهی دیگر هم هستند که به هر انگیزه‌ دیگری (دشمن‌شناسی، جذب حداکثری، امر به معروف و ..... ) می‌خواهند که نوشته‌های غیرخودشان را بخوانند.

رابطه زنان و مردان هم در این فضای مجازی داستان خود را دارد. در کل راحت‌تر هستند. حتی همان‌ها که تصویر نمایه‌شان زنی است برقع‌پوش، یا عکسی از رهبری. (به نظرم تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی درآینده روابط زن و مرد دست کم در ایران بسیار قابل توجه خواهد بود)

اگر چنان‌که معروف است مجاز پلی باشد به حقیقت. می‌توان به این فضای مجازی دل بست.

 

 


زیر نور .... رسوایی

به جز فیلم و سریال‌های مذهبی که همیشه یک آخوند جهت خالی نبودن عریضه در حاشیه آن هست شاید اولین فیلمی که من دیدم و موضوع اصلی‌اش یه طلبه‌ یا به قولی روحانیت بود فیملی بود به اسم زیر نور ماه. بعد هم مارمولک و این اواخر هم طلا و مس و بالاخره رسوایی. سریالی هم در شبکه پنج پخش می‌شد به اسم روز رفتن که البته نگاهش نکردم. و یه تله فیلم به اسم «او» که یه مطلب هم درباره‌اش تو وبلاگ نوشتم.

امروز نمیدونم چی شد که یاد این فیلم‌ها افتادم. به نظرم موضع کارگردان‌ها تو این فیلم‌ها یه طلبه واقعی نیست. طلبه‌ای که اینجا، اکنون و در کنار ماست. بیشتر این فیلم‌ و سریال‌ها در واقع انتظار از یک طلبه را به تصویر کشیده‌اند. انتظاری که تقریبا به طلبگی بما هو طلبگی ربطی وثیقی ندارد. یک طلبه فداکار که کتابش را می فروشد تا به یک دختر خیابانی کمک کند و همان قصه در رسوایی در قالب دادن پول مسجد به یک زن نه چندان سالم تکرار می‌شود، یا طلبه‌ای که به دنبال درس اخلاق است و بالاخره همه چیز را قربانی بیماری همسرش می‌کند و .... در تله فیلم «او» هم همین ماجرا بود یعنی گذشت از پول و موقعیت به خاطر مردم در عین نیازمندی.

وجه مشترک همه این قصه‌ها، اخلاق و به نوعی گذشت است. سازندگان این فیلم‌ها به دنبال پوریای ولی در لباس روحانیت بوده‌اند.

من نمیدانم این انتظار از کجا آمده است. آیا در گذشته‌های دور یا نزدیک هم تصور و تصویر و انتظار مردم از روحانی همین بوده است؟

طلبه‌گی در درجه اول برای ما طلبه‌ها به درس‌خواندن و درس گفتن و تبلیغ کردن تعریف شده است. به عبارت دیگر شناخت دین، تبلیغ دین، دفاع از دین در عرصه‌های نظری و کارهایی در این راستا.

در حوزه ها ار روز اول به طلبه‌ها اخلاق را هم می‌آموزند. (حال این که ما یاد میگیریم یا نه بحث دیگری است). ولی اخلاق را به اصل طلبگی ربط نمی‌دهند. جوانمردی، اخلاق، گذشت و .... شرط دینداری و بلکه شرط انسانیت است نه لزوماً طلبه‌گی.

در این فیلم و سریال‌ها به اصل کار طلبه‌ها کاری ندارند.

من الان نه منتقد این وضعیتم نه طرفدار. فقط دنبال تحلیلم. ریشه این انتظار برایم مهم است. آیا ریشه این فیلم‌ها این نیست که این دست طلبه‌ها کم شده‌اند؟ یا اصلا این ارزش‌ها از بین رفته‌اند و مردم ما در وانفسای بی‌اخلاقی در درجه نخست این مطالبه را از منادیان آن طلب می‌کنند؟

آیا نشان این نیست که مردم از آخوندها نه لزوماً دین، که اخلاق می‌خواهند؟ به آخوند سیاسی کاری ندارند و آخوند مردمی می‌خواهند؟ این که ده‌نمکی در فیلم و بلکه فیلم‌هایش عده‌ای خاص را تخریب می‌کند و عده‌ای خاص دیگر را تحویل می‌گیرد و در این بین از آخوند فیلمش اسطوره می‌سازد نشان چیست؟

 

 

پ ن: چند ماه پیش که رسوایی را دیدم می‌خواستم چیزهایی بنویسم درباره همان رسوایی و اصلا درباره ده‌نمکی. این نوشته نشتی اصلاح شده ذهن من بعد از دیدن رسوایی است.


نایب شصت و چهارم

یه بنده‌ خدایی به گفته خبرگزاری فارس گفته رهبر انقلاب شصت و چهارمین نایب امام زمان(عج) است

وی با اشاره به اینکه امام صادق (ع) فرمودند «امام معصوم (ع) را خداوند و ولی فقیه را من منصوب می‎کنم»، افزود: این انتصاب زمانی صورت می‎گیرد که ولی فقیه به عنوان حاکم دینی جامعه بتواند بر هوای نفس خود غلبه کند و قدرت، حاکمیت و ثروت وی را فریب ندهد.

......

نماینده ولی فقیه در نیروی قدس سپاه با بیان اینکه به عنوان جانشین امام زمان (عج) حکومت کردند، گفت: امام خمینی (ره) 63امین و مقام معظم رهبری 64امین نفر از جانشینان ایشان بودند. از اینجا

خواستم که بدانیم و بدانید. همین

خدمت به کافر؟

مدتی‌ پیش مطلبی نوشتم با عنوان  انحظاط فکری یا ارزش؟ . امروز این فرمایشات حضرت استاد را دیدم. به نظرم رسید به عنوان تکمیل آن پست، این را هم اینجا بنویسم.

آیت الله  شبیری زنجانی در این دیدار، ضمن تاکید بر لزوم خدمت رسانی به انسانها در پاسخ به این پرسش سردار رادان که آیا خدمت رسانی به مردم محدودیت خاصی دارد گفت: خدمت به انسانها محدودیت ندارد، مگر اینکه حاجت افراد، نامشروع یا مستلزم انجام عمل خلاف قانون باشد. اگر انسان می تواند باید حاجت کفار را هم برآورده کند مگر اینکه این کار شما باعث مسلط شدن آنان و قدرت گرفتنشان شود. 


این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم افزود: البته خدمت رسانی به شیعیان و مسلمانان اهمیت ویژه خود را دارد. وقتی که ما می گوییم خدمت رسانی به کفار هم محدودیت ندارد حتما خدمت رسانی به مومن حساب خاص خود را دارد. اما اینگونه نباشد که ما رفع حوائج را به مسلمانان منحصر کنیم. در روایت ما آمده است که حضرت سجاد علیه السلام گوسفند قربانی می کردند و از گوشت قربانی برای خوارج هم می فرستادند. 


فقیه حوزه علمیه قم ادامه داد:ممکن است برای حل مشکل یک نفر شما مجبور باشید به کسی رو بیندازید و این برایتان سنگین باشد اما این کار ثواب خاص خود را دارد  و همانطور که گفتم حتی این کار می تواند برای کافر انجام شود. رفع حوائج انسانها مطلوب شرع است. در روایات هست که امیر المومنین علیه السلام دستور دادند تا از بیت المال هزینه کافری را که شکسته و ناتوان شده بود، بپردازند. 


این مرجع تقلید شیعیان خدمت رسانی به مردم را فرصتی خواندکه همواره برای افراد مهیا نیست و هر مسئولی باید از فرصتی که برای او ایجاد می شود در راه رفع مشکلات مردم بهره ببرد. ایشان ارزش رفع حوائج انسانها را از بسیاری از عبادات بالاتر دانست و با اشاره به سیره معصومین علیهم السلام توضیح داد:امام صادق علیه السلام طواف مستحبی را به خاطر رفع حاجت مردم رها کردند. کسانی که به مقامات معنوی رسیده اند همواره به رفع حاجت مردم تاکید کرده اند.
 

اصل مصاحبه را در شفقنا بخوانید.


خشونت دینی

توجه: این یادداشت بر اساس آموزه‌های دین اسلام نوشته شده است.

می‌دانیم که:

خشونت و رفتار خشونت آمیز، هم از متدینان صادر می‌شود هم از غیر متدینان.

متدینان خشونت‌ورز در موضوعات غیردینی هم گاه رفتاری خشن دارند.

گاه خشونت ورزی متدینان با نام وشعار دینی است بدون آنکه انگیزه‌ای دینی داشته باشند.

گاه خشونت متدینان در موضوعات دینی است.

گاه خشونت ورزی‌ متدینان با انگیزه دینی است.

 سه دسته نخست از خشونت‌ورزان  خارج از موضوع این یادداشت قرار می‌گیرند. البته تفکیک گروه سوم از متدینانی که انگیزه دینی دارد در عمل غیر ممکن ‌می‌نماید و خشونت ایشان نیز به هر حال به پای دین نوشته‌ می‌شود. ولی چون این یادداشت ناظر به ریشه‌یابی خشونت دینی است، طبعا باید این گروه را خارج از بحث دانست.

و نیز می‌دانیم که:

در آموزه‌های دینی توصیه‌ به رفتارهای قهرآمیز و برخوردهای خشن وجود دارد.

روش‌های خشونت‌بار، «بخشی» از روش‌هایی است که در آموزه‌های دینی چون اسلام وجود دارد.

دین همیشه و همه جا به خشونت توصیه نمی‌کند.

دین در بسیاری موارد به عدم خشونت و مسامحه و مدارا توصیه می‌کند.

دین هشدار می‌دهد که مبادا با شعارهای دینی و با نام دفاع از دین خشونت بیجا داشته باشید. در واقع دین در برخی موارد از خشونت نهی می‌کند.

پرسش این است که؛

 چرا برخی دینداران با انگیزه خالصانه دینی رفتاری خشن از خود بروز می‌دهند که در دین نیست؟

چرا برخی باورمندان به دین مرتکب رفتار خشونت‌آمیزی می‌شوند که مورد نهی دین است؟

چرا برخی از متدینان فقط بر بخش‌هایی از آموزه‌های دینی تأکید می‌کنند که چهره‌ای خشونت‌بار دارند؟

پاسخ‌های احتمالی عبارتند از:

برخی از دین‌داران اطلاع کافی از آموزه‌های دینی ندارند و نسبت به بخش‌های دیگر تعالیم دینی آموزش ندیده‌اند.

برخی از متدینان درباره اهمیت موضوعات دینی با دیگران اختلاف دارند و بخش‌های مستلزم خشونت را مهم‌تر یا بسیار مهم‌تر و غیر قابل اغماض می‌دانند.

برخی دین‌داران اهل خشونت گرفتار مکر نفس شده‌اند و بر اثر فریب هوای نفس و شیطان، آمال غیر دینی خود با عنوان دین والبته با انگیزه دینی پیگیری می‌کنند. این گروه البته متوجه رفتار خود نیستند هر چند اگر در خود تأمل کنند و رفتار خود را تحلیل کنند متوجه این اشتباه خواهند شد.

گروهی دیگر اصولا انسان‌های خشن هستند و در همه تعاملاتشان از روش‌های تند و قهرآمیز استفاده می‌کنند. برای ایشان تحلیل و تبلیغ و ترویج دین و دفاع از باورهای دینی هم طبیعتا در خارج از این قاعده نخواهد بود.

گروهی دیگر، هر چند خود انسان‌هایی خشن نیستند ولی با نگاهی که به انسان و جامعه دارند معتقدند که هر گونه اصلاح در جامعه و تثبیت آموزه‌های دینی بدون خشونت، امکان ندارد یا موفقیت کمتری دارد. این گروه احتمالا تحت تأثیر حکومت‌های استبدادی و نیز رفتارهای خشونت‌آمیز مخالفان دین به چنین تحلیلی رسیده‌اند.

ولی به نظر می‌رسد همه این متدینان در یک نکته مشترک هستند و آن این که گوهر اصلی دین و یا هدف حکومت دینی را  لااقل در بعد اجتماعی، دین و ظواهر شریعت می‌دانند نه ایمان.