نکته تربیتی از امام هادی(ع)
از دوران دبیرستان حدیثی از امام هادی (ع) در کتابهای دینی ما بود که نظر مرا به خود جلب کرد. تا کنون که بیش از 15 سال میگذرد من هم چنان به آن حدیث میاندیشم. حدیث این بود؛ من هانت علیه نفسه فلا تأمن شرّه
کسی که نفسش (شخصیتش) در نظر خودش سست است (احساس بی شخصیتی میکند)، از شر او در امان نباش.
این روایت عدم احساس شخصیت و کرامت نداشتن نفس را عامل ناهنجاری میداند. وقتی که کتاب توسعه و تضاد دکتر رفیع پور را میخواندم و با تحلیلهای جامعه شناسانه ایشان درباره تغییر نظام ارزشی جامعه در اثر تضاد طبقاتی آشنا شدم این روایت معنای بسیار عمیقتری از خود نشان داد.
این حدیث وقتی در کنار این حدیث از امیر المؤمنین(ع) که من کرمت علیه نفسه لم یهنها بالمعصیه قرار میگیرد یک نکته مهم در تربیت انسانی را بیان میکند. مضمون حدیث امیر المؤمنین آن است که هر کس احساس شخصیت کند، نفس خود را با گناه سست نمیکند و با گناه به خودش توهین نمیکند.
تا بحال دیدهاید یک استاد دانشگاه در خیابان نعره بکشد یا با موتور تک چرخ بزند؟ و یا حتی بالاتر نوشابه را بدون نی و با بطری بخورد؟ به نظر شما آیا عاملی به جز احساس شخصیت و نگرانی از سستی این شخصیت در این بین وجود دارد؟
تصور من این است که تمامی نظام حکومتی و تربیتی یک کشور و حتی برنامههای اقتصادی آن باید دراین مسیر قرار گیرد. حکومت باید به مردم احساس شخصیت بدهد و اولین گام در این مورد آن است که در یک حکومت به شخصیت کسی توهین نشود.
شهادت امام هادی علیه السلام را تسلیت میگویم
حدیث اول را در تحف العقول(ص 482) و حدیث دوم را در میزان الحکمه(حدیث20540) ببینید